Pubers kunnen zwart-wit denken. Hoewel extreme meningen en uitingen bij hun leeftijd horen, zijn er ook jongeren die verstrikt raken in hun gedachtegoed en ernaar gaan handelen. Overheidsinstanties waarschuwen voor extremistische ronselaars die jongeren online manipuleren. Om jongeren hier weerbaar tegen te maken, is voorlichting niet voldoende. Jongeren moeten begrijpen welke technieken worden ingezet om mensen te beïnvloeden en hoe het proces van radicalisering werkt.
Wij sloegen de handen ineen met Tilt en Centrum 16•22, en ontwikkelden in opdracht van de Gemeente Den Haag een lessenserie rondom de serious game Join the Dark Side, waarmee ze leren om online beïnvloeding te herkennen en er weerbaarder tegen te worden.
Waarom een serious game?
In de serious game Join the Dark Side nemen leerlingen de rol in van een ronselaar, die mensen gaat rekruteren voor het Anti-IJskap Front (AIJF): een fictieve, extremistische organisatie. Door bewust een doelwit te kiezen en deze steeds dieper in de duistere wereld van het extremisme te lokken, leren de leerlingen van binnenuit welke psychologische manipulatietrucs en technieken worden ingezet om mensen te isoleren, te radicaliseren en actief in te zetten voor een bepaald gedachtegoed. De game werkt een beetje als een vaccin: door het spelen bouwen leerlingen resistentie op tegen radicalisering en online manipulatie, door ze te confronteren met een verzwakte versie hiervan. Dit maakt ze weerbaarder tegen extremistische ronselaars als ze hiermee in het echte leven geconfronteerd worden.
Is het effectief?
Het prototype van de game is onderzocht door het Social Decision Making Lab van de University of Cambridge, in samenwerking met Nudge Lebanon en B4Development. Uit deze studie naar de impact van de game blijkt dat de deelnemers (n=291) na het spelen van de game significant beter in staat waren om 1) manipulatieve berichten te herkennen en 2) potentieel zwakke individuen te identificeren. Ook is er een succesvolle pilot uitgevoerd op scholen in Den Haag, waar leerlingen enthousiast op reageerden. Sterker nog: ruim 80% van de leerlingen zou de game aanbevelen aan vrienden. Ze vonden de lessen ‘anders dan anders’ en een leuke manier om de stof tot zich te nemen.
Hoe ziet het lespakket eruit?
In het lespakket maken leerlingen kennis met theorie over terrorisme en radicalisering, spelen ze de game en bespreken ze de game en de lessen na. Het lespakket is vakoverstijgend en op ieder moment van het jaar in te zetten, maar ook erg geschikt voor project- of themaweken. Het lespakket is samengesteld door TerInfo en bestaat uit, afhankelijk van het niveau, drie of vier lessen:
- Wat is terrorisme?
- Radicalisering
- Game time! De vier technieken van radicalisering.
- Game over! Test je kennis en kijk terug.
Voor wie is de lessenserie bedoeld?
Het lespakket richt zich nadrukkelijk niet op leerlingen waarover zorgen bestaan, maar is juist bedoeld om klassikaal ingezet te worden en om alle leerlingen kennis bij te brengen rondom radicalisering en ze hier weerbaarder tegen te maken. Het lesmateriaal is geschikt voor leerlingen vanaf 14 jaar en bestaat op twee niveaus:
- De 3-sterren versie is geschikt voor de gehele havo-vwo-onderbouw en klas 2 tot en met 4 vmbo-tl.
- De 4-sterren versie is geschikt voor havo/vwo-bovenbouw. In deze versie zijn de laatste twee lessen samengevoegd.
Wat vonden docenten van de lessenserie?
‘Ik vond het een mooie uitdaging om met mijn leerlingen aan de slag te gaan met het lespakket. Radicalisering is een urgent en actueel thema,’ aldus Noura Boutaibi, docent aardrijkskunde bij het Edith Stein College in Den Haag. ‘TerInfo en Tilt slaagden erin om dit abstracte onderwerp toegankelijk te maken voor zowel leerlingen als docenten. Doordat de lessen volledig uitgewerkt zijn en voorzien zijn van een PowerPointpresentatie, blijft de voorbereidingstijd beperkt. Het onderwerp sprak mijn leerlingen aan en er ontstonden interessante discussies. Tot mijn verbazing waren er leerlingen aan het woord, die normaal gesproken minder van zich laten horen. Het grootste pluspunt van het lespakket is de game, waarin leerlingen hun opgedane kennis van de eerdere lessen in praktijk brengen. Het heeft mijn leerlingen zeker weerbaarder gemaakt. Ik zou het lespakket daarom ten zeerste aanraden!’
Zelf aan de slag met het lespakket?
Enthousiast geworden? Mooi! Je kunt eenvoudig zelf aan de slag met het lespakket op onze website. Nog geen account? Vraag deze gratis aan om toegang te krijgen tot al het lesmateriaal. Je vindt een uitgebreide handleiding, link naar de game, uitgeschreven lesplannen en PowerPoints die je door de lessen heen loodsen.
De lessen zijn vakoverstijgend en op ieder moment van het jaar in te zetten. Ze zijn ook uitermate geschikt voor de mentorles of voor projectweken.
Hulp nodig?
Heb je nog vragen over de lessenserie en/of de game, of wil je graag een adviesgesprek voordat je aan de slag gaat met het lespakket? Neem dan contact op. Wij helpen je graag!
