Hoe groot is de dreiging van terrorisme in Nederland?

Drie keer per jaar publiceert de NCTV het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN), waarin ze het dreigingsniveau in Nederland bepalen, onder andere gebaseerd op informatie van inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de politie. In oktober 2021 verscheen het 55ste DTN. Wat zijn de laatste ontwikkelingen? 

Dreigingsniveau

In Nederland kennen we vijf niveaus van oplopende dreiging. Eind 2019 stelde de NCTV dit niveau bij, van 4 (substantieel) naar 3 (aanzienlijk). In het laatste DTN blijft dit dreigingsniveau op 3 staan. Dat wil zeggen dat de kans op een terroristische aanslag in Nederland voorstelbaar blijft, hoewel er geen concrete aanwijzingen zijn dat personen een dergelijke aanslag voorbereiden. De dreiging komt in Nederland vooral vanuit de jihadistische beweging en vanuit rechts-extremistische hoek. 

Jihadistische beweging

De dreiging vanuit jihadistische hoek is al enkele jaren aanwezig in Nederland, en blijft onveranderd. In West-Europese landen zijn de afgelopen jaren ook vanuit deze hoek aanslagen gepleegd, zoals die in Wenen, Londen, Conflans-Sainte-Honorine en Luik. Ook in eigen land kwam jihadistisch geweld voor, denk aan de aanslag in De beweging in Nederland telt ongeveer vijfhonderd aanhangers, bestaande uit netwerken en individuen. Volgens de NCTV is jihadistisch geweld door individuele daders het meest voorstelbaar, hoewel jihadistisch geweld in groepsverband ook voorstelbaar is. De beweging is gefragmenteerd en er lijkt nauwelijks sprake van groei of mobilisatie. Bovendien wordt de beweging goed in de gaten gehouden en zijn er zo aanslagen voorkomen vanuit jihadistische hoek, zoals in september 2018 in Arnhem

De NCTV houdt daarnaast mondiale ontwikkelingen in de gaten, zoals de transformatie die terroristische organisatie Islamitische Staat ondergaat en de machtsovername van de Taliban in Afghanistan, die terroristische organisaties ruimte zou kunnen geven. Deze ontwikkelingen kunnen relevant zijn voor het dreigingsbeeld in Nederland.

Rechts-extremistische hoek 

De NCTV noemt in het DTN ook de kans op een aanslag vanuit rechts-extremistische hoek voorstelbaar. Dit baseert de NCTV op de betrokkenheid van een paar honderd Nederlandse mannen, tussen de 12 en 20 jaar, bij online accelerationistische netwerken. Wat het rechts-extremistisch gedachtegoed en accelerationisme precies inhouden, lees je hier in onze kennisbank. Nationale en internationale veiligheidsdiensten noemen rechts-extremistisch terrorisme de snelst groeiende dreiging van het moment. Maar is deze vorm van terrorisme ook echt nieuw? En vormt rechts-extremistisch terrorisme de nieuwe, vijfde golf van terrorisme? 

In de klas

Wil je aandacht besteden aan de laatste ontwikkelingen in de klas? Gebruik ons lesplan Wat is terrorisme? om aandacht te besteden aan de ontwikkeling van terrorisme, de verschillende golven en de mogelijke vijfde golf. Ook kun je leerlingen in een verrijkingsopdracht zelf aan de slag laten gaan met het laatste DTN.

Toegang?

Om de gelinkte artikelen in onze kennisbank te lezen, heb je een account nodig. Docenten (PO, VO, mbo) kunnen zich gratis registreren. Sta je niet voor de klas en wil je toch toegang? Stuur ons dan een mail