Home

Blog

Podcast Terrorism and Political Violence met David Rapoport

Laatste update: 17/03/2022

Terrorism and Political Violence (TPV) is een podcastserie geproduceerd door het wetenschappelijk tijdschrift Terrorism and Political Violence in samenwerking met het interdisciplinaire kennisplatform Security in Open Societies van de Universiteit Utrecht. In de aflevering van mei is terrorismedeskundige David Rapoport aan het woord. 

Terrorism and Political Violence

In de podcastserie gaan redacteuren van het tijdschrift Terrorism and Political Violence in gesprek met bijzondere gasten over de geschiedenis van terrorisme, de oorzaken en gevolgen van terrorisme, vragen over politiek geweld en grote mondiale trends en dreigingen. De serie bestaat uit twee delen. In de ‘Book Talks’ vinden gesprekken met auteurs naar aanleiding van een nieuwe publicatie plaats. In de ‘Issues up Close’ wordt de nieuwste uitgave van TPV nader belicht en schuiven onderzoekers aan die hebben bijgedragen aan het tijdschrift.

Een vijfde golf van terrorisme?

In mei is David Rapoport te gast, bekend van de golventheorie van terrorisme die TerInfo ook gebruikt in haar lesmateriaal. In zijn nieuwe uitgave van Waves of global terrorism (verschijnt mei 2022) vertelt Rapoport over een mogelijke vijfde golf van terrorisme, vanuit rechts-extremistische hoek. Luister hier naar een preview: 

In de klas

Wil jij aandacht besteden aan de golventheorie van David Rapoport? Bekijk ons dossier over de golventheorie, of ga direct aan de slag met onze lesplannen over de golven van terrorisme.  

Naar de podcast

Lees hier meer over de podcast en luister naar deze en eerdere afleveringen. De podcast is ook te beluisteren via Spotify of Soundcloud. 

Hoe groot is de dreiging van terrorisme in Nederland?

Laatste update: 02/03/2022

Drie keer per jaar publiceert de NCTV het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN), waarin ze het dreigingsniveau in Nederland bepalen, onder andere gebaseerd op informatie van inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de politie. In oktober 2021 verscheen het 55ste DTN. Wat zijn de laatste ontwikkelingen? 

Dreigingsniveau

In Nederland kennen we vijf niveaus van oplopende dreiging. Eind 2019 stelde de NCTV dit niveau bij, van 4 (substantieel) naar 3 (aanzienlijk). In het laatste DTN blijft dit dreigingsniveau op 3 staan. Dat wil zeggen dat de kans op een terroristische aanslag in Nederland voorstelbaar blijft, hoewel er geen concrete aanwijzingen zijn dat personen een dergelijke aanslag voorbereiden. De dreiging komt in Nederland vooral vanuit de jihadistische beweging en vanuit rechts-extremistische hoek. 

Jihadistische beweging

De dreiging vanuit jihadistische hoek is al enkele jaren aanwezig in Nederland, en blijft onveranderd. In West-Europese landen zijn de afgelopen jaren ook vanuit deze hoek aanslagen gepleegd, zoals die in Wenen, Londen, Conflans-Sainte-Honorine en Luik. Ook in eigen land kwam jihadistisch geweld voor, denk aan de aanslag in De beweging in Nederland telt ongeveer vijfhonderd aanhangers, bestaande uit netwerken en individuen. Volgens de NCTV is jihadistisch geweld door individuele daders het meest voorstelbaar, hoewel jihadistisch geweld in groepsverband ook voorstelbaar is. De beweging is gefragmenteerd en er lijkt nauwelijks sprake van groei of mobilisatie. Bovendien wordt de beweging goed in de gaten gehouden en zijn er zo aanslagen voorkomen vanuit jihadistische hoek, zoals in september 2018 in Arnhem. 

De NCTV houdt daarnaast mondiale ontwikkelingen in de gaten, zoals de transformatie die terroristische organisatie Islamitische Staat ondergaat en de machtsovername van de Taliban in Afghanistan, die terroristische organisaties ruimte zou kunnen geven. Deze ontwikkelingen kunnen relevant zijn voor het dreigingsbeeld in Nederland.

Rechts-extremistische hoek 

De NCTV noemt in het DTN ook de kans op een aanslag vanuit rechts-extremistische hoek voorstelbaar. Dit baseert de NCTV op de betrokkenheid van een paar honderd Nederlandse mannen, tussen de 12 en 20 jaar, bij online accelerationistische netwerken. Wat het rechts-extremistisch gedachtegoed en accelerationisme precies inhouden, lees je hier in onze kennisbank. Nationale en internationale veiligheidsdiensten noemen rechts-extremistisch terrorisme de snelst groeiende dreiging van het moment. Maar is deze vorm van terrorisme ook echt nieuw? En vormt rechts-extremistisch terrorisme de nieuwe, vijfde golf van terrorisme? 

In de klas

Wil je aandacht besteden aan de laatste ontwikkelingen in de klas? Gebruik ons lesplan Wat is terrorisme? om aandacht te besteden aan de ontwikkeling van terrorisme, de verschillende golven en de mogelijke vijfde golf. Ook kun je leerlingen in een verrijkingsopdracht zelf aan de slag laten gaan met het laatste DTN.

Toegang?

Om de gelinkte artikelen in onze kennisbank te lezen, heb je een account nodig. Docenten (PO, VO, mbo) kunnen zich gratis registreren. Sta je niet voor de klas en wil je toch toegang? Stuur ons dan een mail. 

Lesbrief naar aanleiding van de Russische invasie in Oekraïne

Laatste update: 27/02/2022

Op 24 februari werd Europa wakker met het nieuws dat de Russische invasie in Oekraïne was begonnen. De militaire operatie was door president Vladimir Poetin op de Russische staatstelevisie aangekondigd. Russische troepen bezetten de oostelijke provincies Donetsk en Loehansk, vielen vanuit Rusland, Belarus en vanaf de Krim Oekraïne binnen en trokken op naar het noordelijk gelegen Kiev, de hoofdstad van Oekraïne. Op donderdag 24 februari werden diverse steden in Oekraïne beschoten met raketten, waaronder Kiev. Volgens de Duitse Bondskanselier Olaf Scholz dreigt er nu voor het eerst sinds meer dan 75 jaar weer een wereldoorlog.

Oekraïne heeft de bevolking opgeroepen om terug te vechten. Mannen tussen de 18 en 60 jaar mogen het land niet verlaten en moeten zich melden bij het leger. Er wordt op diverse plekken in het land gevochten en er zijn waarschijnlijk al honderden doden gevallen. De Verenigde Naties schatten in dat ten minste 100.000 Oekraïners op de vlucht zijn geslagen, en dat dat aantal zal oplopen.

Vrijwel alle leerlingen zullen over de oorlog hebben gehoord en hebben er vragen, meningen of emoties bij. Deze lesbrief is bedoeld ter ondersteuning van docenten in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Wat zijn manieren om de oorlog te bespreken?

Doelen lesbrief

Deze lesbrief start in vraag-en-antwoordvorm met een kort historisch overzicht van de relatie tussen Oekraïne en Rusland en hoe de spanningen tussen beide landen de afgelopen jaren opliepen. Deze historische context helpt om afstand te nemen van directe gebeurtenissen en emoties, en om via parallellen met het verleden het heden beter te begrijpen. Vervolgens gaan we in op de beweegredenen van Poetin en op de reacties van de internationale gemeenschap. 

In het tweede deel van de lesbrief geven we een pedagogisch kader waarin de recente gebeurtenissen kunnen worden besproken in de klas. Dit bestaat uit algemene tips voor het voeren van het gesprek over situaties van conflict en geweld, waarin ook controverses een rol kunnen spelen, die aangepast zijn op de situatie rondom Oekraïne. De lesbrief biedt vervolgens werkvormen op verschillende niveaus en voor verschillende leeftijden, waarmee docenten de oorlog in Oekraïne kunnen bespreken. Leerlingen leren door deze werkvormen onder meer de huidige veiligheidssituatie te duiden, zich te verplaatsen in de diverse posities en situaties, en kritisch te kijken naar de manier waarop Poetin zijn daden legitimeert. Ten slotte horen we graag wat je van deze lesbrief vond.

Utrecht, 27 februari 2022.

Download hier de lesbrief